Για πρώτη φορά, 65 χρόνια μετά τον θάνατο του αξεπέραστου Νίκου Καζαντζάκη η Εκκλησία της Κρήτης αποκατέστησε την μνήμη του με τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ.κ. Ευγένιο να τελεί τρισάγιο στον τάφο του.
Η τέλεση του τρισάγιου αποκτά ιστορικό χαρακτήρα καθώς είναι η πρώτη φορά που γίνεται αυτό από τον επικεφαλής της Εκκλησίας της Κρήτης με τον Αρχιεπίσκοπο κ.κ. Ευγένιο να αποτίει τιμές στον κορυφαίο Κρήτικο λογοτέχνη γονατίζοντας στον τάφο του προκαλώντας ρίγη συγκίνησης στους παρισταμένους.
Η εκδήλωση μνήμης διοργανώθηκε από το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Ν. Καζαντζάκη. Η τέλεση του τρισάγιου αποκτά ιστορική σημασία καθώς πρόκειται για πρώτη φορά που η Εκκλησία της Κρήτης, 65 χρόνια μετά τον θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη αποδίδει την δέουσα τιμή σε έναν εκ των κορυφαίων προσωπικότητων της Ελλάδας.
Η σκηνή που προσλαμβάνει ιδιαίτερη σημασία και μάλιστα ιστορική, έχει έντονο συμβολισμό, καθώς η Εκκλησία της Κρήτης διά του προκαθημένου της, 65 χρόνια μετά αναγνωρίζει το μεγαλείο του Νίκου Καζαντζάκη και αποδίδει τη δέουσα τιμή στον άνθρωπο και τον στοχαστή.
Η διαμάχη του Νίκου Καζαντζάκη με την Εκκλησία
Η σορός του μεταφέρθηκε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας. Η Ελένη Καζαντζάκη ζήτησε από την Εκκλησία της Ελλάδος να τεθεί η σορός του σε λαϊκό προσκύνημα, αλλά ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Θεόκλητος αρνείται, αφού κατηγορήθηκε ως ιερόσυλος, με βάση αποσπάσματα από τον Kαπετάν Mιχάλη και το σύνολο του περιεχομένου του Τελευταίου Πειρασμού .
Αποτέλεσμα ήταν η σορός του Καζαντζάκη να παραμείνει στο νεκρικό θάλαμο του Α΄ νεκροταφείου Αθηνών, απόντος και του ιερέα. Άκαρπες απέβησαν οι προσπάθειες που κατέβαλαν ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο κυβερνητικός επίτροπος Θ. Σπεράντζας, φίλοι και οι δύο του Καζαντζάκη, να μείνει η σορός του σε ναό της Αθήνας μέχρι την αναχώρησή της για την Κρήτη.
Δυστυχώς ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Θεόκλητος δεν τόλμησε το αυτονόητο, φοβούμενος ίσως όχι αδίκως, και τις αντιδράσεις κάποιων ακραίων χριστιανικών ομάδων.
Έτσι, η σορός του συγγραφέα μεταφέρθηκε στο Ηράκλειο. Στις 5 Νοεμβρίου έπειτα από μεγάλη λειτουργία στον Ναό του Αγίου Μηνά, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ευγενίου και 17 ακόμη ιερέων, έγινε η ταφή του Νίκου Καζαντζάκη, στην οποία όμως εκείνοι δεν συμμετείχαν κατόπιν απαγόρευσης του Αρχιεπισκόπου. Η ταφή έγινε στην ντάπια Μαρτινέγκο, πάνω στα Βενετσάνικα τείχη.
Στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη χαράχθηκε, όπως το θέλησε ο ίδιος, η επιγραφή: Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, είμαι λέφτερος.
Ο διαβόητος αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Καντιώτης
Την ίδια μέρα που κηδεύτηκε ο Καζαντζάκης στην Κρήτη ο διαβόητος αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Καντιώτης (αυτός που όταν έγινε μητροπολίτης Φλώρινας γκρέμισε όλες τις ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες που είχαν χτίσει «εξαρχικοί»), έγραφε στο ορθόδοξο χριστιανικό περιοδικό της Κοζάνης «Σπίθα»
«Σήμερα ήταν μια σκοτεινή μέρα του Ελληνικού Έθνους. Ο γλυκύτατος Χριστός ξανασταυρώθηκε από τους αισχρούς αντιπροσώπους της λογοτεχνίας και του κράτους. Ρεζίλια των σκυλιών γίναμε. Η συντέλεια των αιώνων έφτασε! Η πέννα του βρωμερού αντίχριστου ξέσχισε το στήθος του Κυρίου. Βόθρος ρέει από τους ακάθαρτους ποταμούς στις σελίδες του ανήθικου. Σήμερα η Ελλάς κηδεύει με δημόσιον δαπάνη ποιον, τον υβριστή της εκκλησίας μας και ο Υπουργός παιδείας και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κρατώντας με ασέβεια τα διεστραμμένα βιβλία του βλάσφημου αντί του Ευαγγελίου, παίνεψαν τον αισχρό νεκρό. Φρίκη, φρίκη, ούτε ο υπόνομος των Αθηνών δεν θα ανέδιδε τέτοια δυσωδία. Έφτασε η Δευτέρα παρουσία! Θλίψη, θλίψη και το θλιβερότερο ο Μητροπολίτης Ευγένιος, παρόλο που ειδοποιήθηκε αυστηρά από την Ιεραρχία άφησε το βλάστημο να μπει μέσα σε Χριστιανική εκκλησία και παραστεί στην κηδεία του! Εύγε ‘Aγιε της Κρήτης Μητροπολίτη Ευγένιε! Η εκκλησία της Κρήτης έδωσε εξετάσεις σήμερα και μηδενίστηκε στη συνείδηση της Ορθοδοξίας! Ντροπή σας, ντροπή σας χυδαιολόγοι της πίστης μας. Να πάτε στις Χάβρες, να πάτε στα τζαμιά αλλά να μην πατήσετε τα πόδια σας σε ιερό ναό της εκκλησίας μας πρυτάνεις των Πανεπιστημίων, λογοτέχνες και πολιτικοί. Αν ζούσαν σήμερα οι τρεις Ιεράρχες θα σας είχαν αφορέσει όλους σας!».
ιστορική πηγή: agonaskritis.gr